ආකල්පමය වෙනසක්ද මාධ්ය සංස්කෘතිය තුළින් ඇති වේ. මිනිසාට දැනුම පිපාසාව තොරතුරු පිපාසාව මාධ්ය සමාජයට හඳුන්වා දීම නිසා ඇති වූවකි. මේ අනුව ලොව වටා රට වටා තොරතුරු එක් රැස් කරගෙන විවිධ විෂය කරුණු වලින් පරිණත වී බුද්ධිමය විමසුමකින් ජීවත් වීමට මාධ්ය පරිශීලනය තුළින් හැකි විය. මේ තුළින් තොරතුරු ලොවක අප ජීවත් වන්නා යන ආකල්පය වෙනස ජනතාව ලබා ගනී.
මාධ්ය සංස්කෘතිය මානව පරිණාමයේ මෑතක දී බිහි වූ සංස්කෘතික ස්වරූපයකි.මෙය විසිවන සියවස මැද බිහිවූ සංස්කෘතිකවේදී විෂයේ අංගයක් ලෙස මාධ්ය සංස්කෘතිය නම් විෂය බිහිවී වර්ධනය වී ඇත. මාධ්ය සංස්කෘතිය යනු මාධ්ය බිහිකළ සංස්කෘතිය යන්නයි. මිනිසාගේ කාලීන සමාජ අවශ්යතාවයන්ට සාපේක්ෂව මාධ්ය විසින් එකී මිනිස් අවශ්යතා පෝෂණය කරමින් ඒ මත තත්ත්වාරෝපණය වෙමින් මාධ්ය පුද්ගල ජීවන රටාව මාධ්යයට අවැසි පරිදි ගොඩනැංවීම තුළ මාධ්ය සංස්කෘතිය බිහිවිය.
ලෝක සංස්කෘතික අධ්යයනයෙන් ළදරුවෙකු ලෙස මාධ්ය සංස්කෘතිය නම් වූ පාරිභාෂිත පදය බිහි වන්නේ විසිවන සියවසේ තෙවන කාර්තුවේ දී. මෙය සමකාලීන සංස්කෘතියේ සුවිශේෂී අංගයකි.විසිවන සියවස වන විට මාධ්ය යන වචනයේ සංස්කෘතිය අංග අර්ථවත් කිරීම සඳහා යොදා ගැනේ. සංස්කෘතියන් නිර්මාණය වී ඇති දැනුම, ඇදහිලි, විශ්වාස, කලාව, නීතිය, සදාචාරය යනාදී අනේක විධි සාධකයන්ගේ තොරතුරු ජන සංස්කෘතිය පුරා ව්යාප්ත වීම තුළ ගොඩනැගෙන සංස්කෘතිය මෙය වේ.වෝල්ටර් බෙන්ජැමික් විසින් විසිවන සියවසේ දී මාධ්ය සංස්කෘතිය සඳහා අවශ්ය සංකල්පීය පදනම නිර්මාණය කරන ලදී.
සමකාලීන මාධ්ය සංස්කෘතිය පිළිබඳ අධ්යයනය කළ මාෂල් මැක්ලුහන් මෙම සංකල්පය පෝෂණය කිරීමෙහිලා විශාල දායකත්වයක් සැපයීය.ඔහු විසින් මෙහිදී අංශ කිහිපයක් අධ්යනය කරනන ලදී.
- මාධ්ය හා සමාජය
- මාධ්ය හා සංස්කෘතිය
- මාධ්ය හා සංදේශ
- මාධ්ය හා අර්ථ
- මාධ්ය හා මාධ්ය සංදේශ සංජානනය
මාෂල් මැක්ලූන්ගේ මාධ්ය සංස්කෘතික සංකල්පයට අනුව මුළු මානව ශිෂ්ටාචාරයේ ප්රධාන අවධි තුනකට බෙදා දක්වා ඇත.
- ප්රාග් ලිඛිත සංස්කෘතික අවධිය
- ලිඛිත මුද්රිත අවධිය
- දෘශ්ය අවධිය
මාෂල් මැක්ලුහන්ගේ මාධ්ය සංස්කෘතික සංකල්පය ඉතා සංකීර්ණ සංකල්පයක් වන අතර පුළුල් ස්වභාවයක් ගනී. මිනිසාගේ මිනිස් ක්රියාකාරීත්වයට සම්බන්ධ වන මෙන්ම ආධාර වන සියලුම මාධ්යයන් මෙම යුග තුනට අදාළ වේ. මෙකී සියලු මාධ්ය ඔස්සේ සිදුවන්නේ මිනිසාගේ සංවර්ධනයකි. බාහිර ප්රසාරණයකි. මිනිසාගේ පංචේන්ද්රියන්ගේ සංවේදී ශක්යතා වර්ධනය වන වනාහි ප්රසාරණය ඔස්සේ එකී ශක්යතා මිනිසාගේ ඉවත්වී මිනිසාට එරෙහි බාහිර බලයක් ලෙස ක්රියා කරයි. මේ ආකාරයෙන් මාධ්ය පුද්ගලයා ආක්රමණය කිරීම මාෂල් මැක්ලුහන් අංග ඡේදනය නමින් අර්ථ දක්වයි.
මාධ්ය සංස්කෘතිය යනු" පුද්ගලයා සමාජානුයෝජනය කිරීම සඳහාත් සමාජය මතය හැඩ ගැසීම සඳහාත් උපකාර වන මානවයා විසින් මානව පරිණාමය තුළ නිර්මාණය කරන ලද තොරතුරු සන්නිවේදන මාධ්යයන්ගේ සම්ප්රේෂණයයි."මෙය තවත් ලෙසකින් පෙන්වා දෙන්නේ නම් " විවිධ මහද්වීප හා රටවල් අතරද පුද්ගලයා හා සමාජය අතර ද රාජ්ය හා සමාජය අතරද සක්රීයව ක්රියා කරන තොරතුරු සන්නිවේදනාත්මක මාධ්යයන්ගේ සමස්තයයි."
✍️හිමාෂා නෙත්මිණි
~2.jpg)
No comments:
Post a Comment